Informacje dla osob otrzymujących pożyczkę
Należy pamiętać, że pożyczanie pieniędzy nie zawsze jest tylko Twoją prywatną sprawą i w pewnych okolicznościach może skutkować koniecznością zapłacenia podatku. Zapominając o odpowiednich formalnościach możemy zapłacić podatek nawet w wysokości 20% od kwoty pożyczki!
W określonych sytuacjach pożyczki w gronie rodziny lub znajomych mogą być zupełnie zwolnione z podatku. Trzeba jednak pamiętać, że często zawarcie umowy pożyczki wiąże się z koniecznością zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC).
To czy udzielasz lub otrzymujesz pożyczkę oraz stopień pokrewieństwa pomiędzy Tobą a drugą stroną umowy może mieć znaczenie.
Pożyczki od najbliższej rodziny
Czy jak otrzymuję pożyczkę od rodziców to muszę zapłacić jakiś podatek? Zasadniczo nie trzeba płacić podatku w takim przypadku. Jeżeli rodzice, rodzeństwo czy też dziadkowie (tzw. I Grupa podatkowa) pożyczą Ci pieniądze, możesz skorzystać z nielimitowanego zwolnienia od podatku od czynności cywilno-prawnych.
Jeżeli kwota pożyczki jest poniżej 9 637 zł to, co do zasady nie musisz robić nic. Warto przy tym zaznaczyć, że kwota zwolnienia 9 637 zł jest górnym limitem pożyczki uzyskanej od jednej osoby i jej łączna wartość obejmuje okres 5 lat.
Jeśli kwota jest wyższa niż 9 637 zł to, abyś mógł skorzystać z takiego nielimitowanego zwolnienia z podatku, trzeba koniecznie poinformować o zawarciu umowy pożyczki odpowiedni Urząd Skarbowy.
Zatem po otrzymaniu pożyczki (przekraczającej 9 637 zł) np. od rodziców lub dziadków (I grupy podatkowej) powinieneś:
- w ciągu 14 dni wypełnić deklaracje o podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-3) i złożyć ją w Urzędzie Skarbowym,
- udokumentować otrzymanie pieniędzy np. wyciąg z banku.
Jeśli nie poinformujesz Urzędu Skarbowego o fakcie otrzymania pożyczki (nie wypełnisz wyżej wskazanych kroków) wtedy istnieje ryzyko, iż będziesz musiał zapłacić 20% podatku od kwoty otrzymanej pożyczki!
Przykład 1
|
Rodzice pożyczyli Ci 15 000 zł. Czyli kwota przekracza limit 9 637 zł. a) Nie zawarłeś żadnej umowy pożyczki oraz nie poinformowałeś o fakcie Urzędu Skarbowego. Jeśli w ramach kontroli Urząd Skarbowy odkryje, iż taka umowa pożyczki miała miejsce, będziesz musiał zapłacić podatek w kwocie 3 000 zł (15 000 zł * 20%), b) Podpisałeś umowę pożyczki, poinformowałeś Urząd Skarbowy poprzez złożenie odpowiedniej deklaracji oraz udokumentowałeś wpływ środków. Wysokość podatku wynosi 0 zł. |
Podsumowując, możesz skorzystać z nielimitowanego zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych w ramach I grupy podatkowej tylko w momencie poinformowania o tym fakcie Urzędu Skarbowego.
Zgodnie z ustawą (Ustawa o podatku od spadku i darowizny) do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych (np. dzieci, wnuki), wstępnych (np. rodzice, dziadkowie), pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę.
Dalsza rodzina oraz znajomi
A jak wygląda kwestia pożyczek w przypadku dalszej rodziny i znajomych? Co jeśli pożyczę środki od znajomego z pracy, czy musze zapłacić podatek? Tutaj fakt czy zapłacisz podatek zależy od kwoty pożyczki. Jeśli kwota jednorazowej pożyczki nie będzie przekraczała 5 000 zł od jednej osoby albo 25 000 zł od kilku osób można skorzystać ze zwolnienia od podatku. Ważne jest aby pamiętać, iż limity te obowiązują dla 3 kolejnych lat kalendarzowych. W przypadku przekroczenie wskazanych limitów należy zapłacić podatek w wysokość 2 % od nadwyżki (czyli ponad limit).
Zatem po otrzymaniu pożyczki wyższej niż wskazane limity należy:
- udokumentować przelew pieniędzy (np. przelew bankowy, przekaz pocztowy),
- w ciągu 14 dni od zawarcia umowy pożyczki złożyć do Urzędu Skarbowego Deklarację PCC-3,
- wyliczyć wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych (2% od nadwyżki).
Jeśli nie poinformujesz Urzędu Skarbowego o fakcie otrzymania pożyczki (nie wypełnisz wyżej wskazanych kroków) wtedy istnieje ryzyko, iż będziesz musiał zapłacić 20% podatku od kwoty otrzymanej pożyczki.
Przykład 2
|
Zabrakło Ci gotówki na samochód i postanowiłeś pożyczyć pieniądze od znajomych. Pożyczyłeś od 5 różnych znajomych po 4 000 zł. W ciągłu kolejnych lat nie pożyczałeś już pieniędzy. Zatem otrzymane pożyczki nie przekraczają ani pojedynczego limitu 5 000 zł (4 000 zł pożyczyłeś od każdej z osób) ani nie przekraczają też zbiorczego limitu 25 000 zł (pożyczyłeś w sumie 20 000 zł i nie pożyczałeś już środków w przeciągu kolejnych lat). Nie musisz, zatem płacić podatku od czynności cywilnoprawnych |
Przykład 3
|
Wykańczasz mieszkanie. Daleka ciotka zaproponowała, iż pożyczy Ci 9 000 zł na 3 lata. W związku z tym, iż przekroczyłeś po limit 5 000 zł, pożyczka którą otrzymałeś (w kwocie 9 000 zł) podlega opodatkowaniu od czynności cywilnoprawnych. Zatem musisz zapłacić podatek w wysokości 2% od nadwyżki, czyli 80 zł (9 000 - 5 000 = 4 000 zł * 2% = 80 zł) |
Podstawa prawna:
Art. 3-4, 6, 7, 9-10 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Art. 4a, 9 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn.
.