Skorzystaj z rozszerzonego kreatora aby otrzymać gotowe umowy zabezpieczeń pożyczki
To tylko 5 zł0 zł
Skorzystaj z rozszerzonego kreatora aby otrzymać gotowe umowy zabezpieczeń pożyczki
Podstawowe formy zabezpieczenia pożyczki
Aby zmniejszyć ryzyko pożyczkodawcy związane z ewentualnym brakiem spłaty pożyczki, można zastosować różne formy zabezpieczenia między innymi:
Podsumowanie
Za ustanowienie zastawu pobierane są opłaty
Rzeczy ruchome lub prawa mogą być przedmiotem zastawu
Stosunkowo skomplikowany i czasochłonny proces ustanowienia zastawu rejestrowego
Umowa musi zostać zgłoszona w sądzie
Zwiększona skuteczność zabezpieczenia na wypadek niewypłacalności dłużnika
Możliwość szybkiej egzekucji pozasądowej
Informacje podstawowe
Aby ustanowić zastaw rejestrowy (Art. 2 ust. 1 ustawa z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów) należy oprócz podpisania umowy zastawniczej (musi zawierać określone wymogi ustawowe) dokonać wpisu w rejestrze zastawów prowadzonym przez sąd gospodarczy właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania zastawcy. Aby dokonać wpisu należy wypełnić wniosek (może go złożyć zarówno zastawca lub wierzyciel) oraz dokonać opłaty (obecnie 200 zł). Zastaw rejestrowy należy wykreślić z rejestru, gdy zobowiązanie zostało wykonane albo wierzyciel zaspokoił się z zastawionej rzeczy. Odbywa się to na wniosek zastawnika albo zastawcy. Opłata za wykreślenie wynosi 50 zł.
Umowa zastawnicza powinna być sporządzona w trzech egzemplarzach – po jednym dla stron i jeden dla sądu oraz zawierać następujące elementy (Art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów):
- datę,
- imię i nazwisko, miejsce zamieszkania i adres zastawnika, zastawcy oraz dłużnika (w przypadku jeżeli nie jest on zastawcą),
- przedmiot zastawu,
- wskazanie wierzytelności zabezpieczonej zastawem (czyli w tym przypadku umowy pożyczki).
Zastaw rejestrowy nie wymaga wydania przedmiotu zastawu pożyczkodawcy, tym samym przedmiot może być dalej użytkowany przez osobę, która złożyła zastaw. Dodatkowo umowa zastawnicza może zabraniać zastawcy zbycia przedmiotu, czy też obciążenia tego przedmiotu do momentu wygaśnięcia zastawu rejestrowanego. Rejestr zastawów wraz ze znajdującymi się w nim dokumentami jest jawny. Każdy może zażądać odpisu stanowiącego dowód wpisu, a także zaświadczenia np. o braku wpisu zastawcy wydawane są na wniosek każdego, kto tego zażąda.
Realizacja zastawu rejestrowanego może być dokonana w trybie postępowania egzekucyjnego po uprzednim uzyskaniu tytuły wykonawczego przeciw zastawcy lub też dopuszczalna jest jedna z dwóch następujących możliwości egzekucji pozasądowych (określona w umowie zastawu): i) przejęcie na własność przedmiotu zastawu przez zastawnika lub ii) sprzedaż przedmiotu zastawu rejestrowego w drodze przetargu publicznego, który przeprowadzi notariusz lub komornik. Podobnie jak w przypadku zastawu zwykłego co do zasady wierzytelność wynikająca z ustanowienia zastawu zwykłego będzie miała pierwszeństwo w stosunku do innych wierzytelności (jest kilka wyjątków określonych w Art. 1025 Kodeksu postępowania cywilnego).
Zalety i wady
Zalety
- Wierzytelność zabezpieczona zastawem rejestrowym podlega zaspokojeniu z przedmiotu tego zastawu z pierwszeństwem przed innymi wierzycielami
- Zastaw rejestrowy pozwala zastawcy (dłużnikowi) na zatrzymanie zastawionej rzeczy i czerpanie z niej pożytków (może stanowić również korzyść dla pożyczkodawcy w przypadku, w którym przedmiot zastawu generuje przepływy pieniężne pozwalające na terminową spłatę zobowiązania)
- Istnieje możliwość pozasądowego zaspokojenia się z przedmiotu zastawu rejestrowego
- Jeżeli rzecz będąca przedmiotem zastawu zostanie połączona z inną rzeczą lub pomieszana z inną rzeczą w taki sposób, że przywrócenie stanu pierwotnego byłoby niemożliwe, albo powodowałoby to konieczność poniesienia dużych kosztów, zastaw rejestrowy ulegnie rozszerzeniu na całą rzecz powstałą w wyniku połączenia
Wady
- Sformalizowany sposób rejestracji zastawu
- Konieczność ponoszenia opłat sądowych
- Brak kontroli nad przedmiotem zastawu (jeśli dłużnik z niego korzysta)
Podstawa prawna
Art. 3. ustawy z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów
„1. Umowa zastawnicza powinna być pod rygorem nieważności zawarta na piśmie. Do umów o ustanowienie zastawu rejestrowego na wierzytelnościach i prawach nie stosuje się przepisów o formie pisemnej szczególnej określonej w odrębnych przepisach.
2. Umowa zastawnicza powinna określać co najmniej:
1) datę zawarcia umowy;
2) imię i nazwisko (nazwę) oraz miejsce zamieszkania (siedzibę) i adres zastawnika, zastawcy oraz dłużnika, jeżeli nie jest on zastawcą;
3) przedmiot zastawu w sposób odpowiadający jego właściwościom;
4) wierzytelność zabezpieczoną zastawem – przez oznaczenie stosunku prawnego, z którego ta wierzytelność wynika lub może wynikać, oraz najwyższej sumy zabezpieczenia…”
Art. 1025 Kodeksu postępowania cywilnego
„§ 1. Z kwoty uzyskanej z egzekucji zaspokaja się w następującej kolejności: 1) koszty egzekucyjne; 2) należności alimentacyjne; 3) należności za pracę za okres 3 miesięcy do wysokości najniższego wynagrodzenia za pracę określonego w odrębnych przepisach oraz renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci i koszty zwykłego pogrzebu dłużnika; 4) należności zabezpieczone hipoteką morską lub przywilejem na statku morskim; 5) należności zabezpieczone hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym i zastawem skarbowym albo korzystające z ustawowego pierwszeństwa oraz prawa, które ciążyły na nieruchomości przed dokonaniem w księdze wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji lub przed złożeniem do zbioru dokumentów wniosku o dokonanie takiego wpisu...”